Doktor bey makatımda şişlik olduğu için huzursuzum, makat kanseri ile ilgili bilgi verebilir misiniz?

(26 Temmuz 2010)

Makatta şişlik olunca makat kanseri ilk olarak akla gelmez, bu nedenle size hem makat şişliğinin neden olduğunu ve hemde makat kanserini açıkladım. Makatta şişlik, morluk veya meme ele gelmesi birçok hastalıkta görülebilir. 1. Hemoroid veya basur hastalığında makat içinde veya dışında, yada hem makatın içi ve hemde dışında memeler olabilir. 2. Makatta çatlak durumunda nöbetçi meme dediğimiz aynen hemoroid veya basur memelrinde olduğu gibi memeler olabilir. 3. Rektal polip: bağırsağın iyi huylu tümörlerinde ele şişlik gelebilir. 4. Makat sarkması (rektal prolapsus) makatın aşağıyda doğru sarktığı durumlarda olabilir, kimi zaman hemoroid ile birlikte olabilir. 5. Tümörler: makat bölgesini habis tümörlerindede şişlikler ele gelir. Bu nedenle makatta ele gelen meme veya şişlik durumlarında umursamaz davranmayıp mutlak konunun uzmanı olan bir Genel Cerraha başvurmak olmalıdır.

Makat kanalı etrafı kaslarla çevrili olan bir geçit olup, etrafındaki cilt hücrelerinden kanser gelişmesine makat kanseri denir. Sindirim sistemi kanserlerinin % 1-2’sini oluştururlar. Henüz kanser oluşturmamış hücrelere ağır displazi, insitu karsinom veya Bowen hastalığı denir. Makat kanseri (anal kanser) için risk grupları şunlardır: makat kanseri sıklıkla human papilloma virus (HPV) ile ilişkilidir. Bu virüs’ün makat ve rahim ağzında kondilom oluşturabildiği bilinmektedir. 50 yaş üzerindeki nüfus, makat yolu ile (anal) seks yapan kişiler, sigara, bağışıklık sistemi zayıflaması (HİV enfeksiyonu), kronik iltihap ve leğen kemiği (pelvis) ışınlamasıdır. Önlem olarak: Makat yolu ile (anal) seks ve böylelikle HPV ve HİV enfeksiyonlarından uzak durulmalı, cinsel temas sırasında prezervatif kullanımı enfeksiyon riskini yok etmese de azaltır ve sigara terk edilmelidir. Makat kanseri (anal kanser) tanısı için yüksek risk grubundaki kişilere (HIV virüsü taşıyan erkekler, erkekler ile cinsel ilişki yaşayan erkekler, değişik kişilerle cinsel temasa girenler ve rahim ağzında kondilomu bulunanlar) tarama yapılabilir. Makattan sürüntü şeklinde hücre örneği alınabilir (pap smear) veya anoskopi (makat bölgesi endoskopisi) ile tetkik yapılabilir. Makat kanseri (anal kanser) belirtileri: Makattan kanama, makatta şişlik, makatta ağrı, makatta kaşıntı hissi, bağırsak alışkanlıklarında değişiklik, dışkı çapında incelme, makattan sümüksü akıntı (mukus) gelmesi ve makat bölgesinde ve kasık bölgesinde lenf bezlerinin şişmesidir. Benzer belirtiler hemoroid veya basur hastalığında da görülebilir ancak bu tür belirtilerin varlığında konunun uzmanı bir hekime muayene olmakta yarar vardır. Makat kanseri (anal kanser) konunun uzmanı bir doktor muayenesi ve şüphe durumunda biopsi sonrasında konulur. Makat kanseri tedavisi: 1. Cerrahi (kanserli bölge çıkartılır) 2. Radyoterapi (ışın tedavisi) 3. Kemoterapi (damardan kanseri yok etmeye yarayan ilaçların verilmesi) ile yapılır. Günümüzde sıklıkla radyoterapi ile kemoterapi birlikte verilir. Makat kanseri hastalarının büyük bir çoğunluğunda kolostomi gerekmeyecektir. Radyoterapi ile kemoterapi tedavisine yanıt vermeyen hastalarda, tedaviye rağmen tümörü tekrarlayan hastalarda rektum ve makatın (anüs) birlikte çıkarılması yani abdomino-perineal rezeksiyon ameliyatı (Miles ameliyatı) gerekebilir. Makat kanserlerinin bir çoğu yeterli tedavi edilebilirler, ancak nüks açısından takip edilmeleri gerekir. Tedavi ve takibin deneyimli bir Genel Cerrahi Uzmanı veya kalın bağırsak cerrahisi (kolorektal cerrahi) ile uğraşan bir cerrah tarafından düzenli aralıklarla yapılması önemlidir.