Tanımlama
Makat bölgesinde sınırlı bir boşlukta iltihap veya cerahat dolu bir kesecik oluşması ‘’makat apsesi’’ olarak adlandırılır.
Sıklık
Makat apsesi, erkeklerde kadınlara oranla 2- 5 kat sık olarak görülür. Makat apselerinin büyük bir çoğunluğunda geçirilmiş olan apse öyküsü vardır, yani makat apseleri tedavi edilmezlerse sıklıkla tekrarlar ve vücutta sürekli bir iltihap kaynağı oluştururlar.
Nedenleri
- Makattaki kıl ve ter bezlerinin tıkanmas
- Şeker hastalığı (diyabet)
- Makat çatlağının iltihaplanması
- Cinsel temasla bulaşan makat hastalıkları
- İltihabi bağırsak hastalığı
- Bağırsakta divertikülit
- Pelvik inflamatuvar hastalık (PİD)
- Kortizon içeren fitil, krem ve merhemlerin fazla kullanımı
Belirtileri
- Üşüme, titreme, halsizlik ve bitkinlik
- Makatta ağrı
- Makatta şişlik
- Makattan akıntı
- Makatta kötü koku
- Makatta kaşınma
- Kabızlık
- Dışkılama zorluğu
Tipleri
1.Alçak Apseler
- Perianal: % 40
- İntersfinkterik: % 40
- İskiorektal: % 20
2.Yüksek Apseler
- Supralevator: % 6
- Submukozal: % 3
Komplikasyonları
Makat apsesi olgularının yaklaşık yarısında, apsenin boşalmasını takip eden 6 aylık süre içinde makat fistülü gelişir. Bir hastada, özel bir beslenme veya bazı önlemlerle makat fistülü gelişmesini önlemenin bir imkanı yoktur. Hangi apsenin fistülleşeceği konusunda bir tahminde bulunabilmek mümkün değildir. Eğer makat yanından 2-3 ay kadar akıntı devam ederse, makat fistülü tanısı konulur.
Tanı
- Makat muayenesi
- Anoskopi
- Manyetik rezonans görüntüleme (MRG)
- ERUS
Tedavi
Makat apsesi, makatın yanındaki cilde yapılan bir kesi ile cerahatin dışarıya boşaltılması (drenaj işlemi) ile tedavi edilir. Bazen bu işlem sırasında cerahatin rahatlıkla boşalması için cildin küçük bir kısmı da çıkartılır. Büyük ve derin apseler mutlaka ameliyathane koşullarında ve narkoz (genel anestezi) altında boşaltılırken, yüzeysel olan apseler bazen uyuşturularak (lokal anestezi ile) poliklinik koşullarında boşaltılabilir. Apsenin boşaltılmasını takiben sıklıkla, apse boşluğuna kauçuk, silikon veya penroz olarak adlandırılan drenler yerleştirilir.
Prof. Dr. Korhan TAVİLOĞLU
Proktoloji Uzmanı
Kaynaklar
- Ayoubi S, Chen M, Ravindran P, et al. Ischio-anal abscess as a first presentation of complicated diverticular disease. ANZ J Surg 2019 Feb 21. doi: 10.1111/ans.15042.
- Salfity HV, Valsangkar N, Schultz M, et al. Minimally invasive incision and drainage technique in the treatment of simple subcutaneous abscess in adults. Am Surg. 2017; 83 (7): 699-703.
- Ommer A, Herold A, Berg E, et al. German S3 guidelines: anal abscess and fistula (second revised version). Langenbecks Arch Surg 2017; 402 (2): 191-201.
- Smith SR, Newton K, Smith JA, et al. Internal dressings for healing perianal abscess cavities. Cochrane Database Syst Rev 2016 Aug 26; (8): CD011193.
- Lohsiriwat V. Anorectal emergencies. World J Gastroenterol 2016; 22 (26): 5867-5878.
- Xu RW, Tan KK, Chong CS. Bacteriological study in perianal abscess is not useful and not cost-effective. ANZ J Surg 2016; 86 (10): 782-784.
Sayfa içeriği sadece bilgilendirme amaçlıdır, tanı ve tedavi için mutlaka doktorunuza başvurunuz.
(0530) 326 06 96 veya (0212) 219 84 84 no’lu telefonları arayabilirsiniz.