Dışkıda Değişiklik

Gün içinde dışkılama zamanı, dışkının çapı, şekli, büyüklüğü, rengi, miktarı ve sıklığında olan farklılıklara ve dışkıda kan görülmesi, dışkılamada değişiklik olarak adlandırılır. Dışkılama alışkanlığında değişikliğe; bağırsak alışkanlıklarında değişiklik, anormal bağırsak hareketleri, bağırsak ritminde değişiklik adları da verilir.

Bağırsak hareketleri normalde günün aynı saatinde bir kez oluşur ve zorlu bir ıkınma olmadan dışkılama işleminin gerçekleşmesi gerekir. Yaşam sırasında her insanda doğal olarak kabızlık ve ishal gibi değişiklikler görülür, ancak bu değişikliklerin uzun bir süre boyunca devam etmesi bir sağlık sorunu olduğu anlamına gelir. Olağan dışkılama alışkanlıkları kişinin tükettiği gıdalar (diyet), sıvı alım miktarı, egzersiz veya spor yapılması gibi faktörlere bağlıdır. Diyetinde suda erimeyen bol lif (baklagiller) ve suda eriyen sebzelerin birlikte ve dengeli olarak tüketilmesiyle, günde 2 Lt’nin üzerinde su tüketilmesiyle dışkılamanın daha rahat olduğu bilinen bir gerçektir. Ayrıca, düzenli olarak spor ve egzersiz yapan kişilerde dışkılama eyleminin genelde sorunsuz olarak tamamlandığı bilinmektedir.

İleri yaşla birlikte gerek hormonal değişiklikler ve gerekse günlük aktivitenin giderek azalması nedeniyle kabızlığa doğru bir eğilim olduğu gözlenir, ancak bunu olağan dışı sorunlardan ayırt etmek gerekir. Dışkılama alışkanlıklarında değişiklikler: bazı ilaçların yan etkisi, iştahta azalma, aşırı zayıflama, fazla miktarda sıvı kaybı, bağırsak kanseri, makat kanseri, huzursuz (irritabıl) bağırsak sendromu (İBS), ülseratif kolit, bağırsak düğümlenmesi, omurilik yaralanması, dışkı taşlaşması (fekal impaksiyon), divertikülit ve AİDS hastalığında görülür. Dışkılama alışkanlıklarında değişiklik durumunda: dışkı tetkiki (kan, mikrop ve gizli kan aranması), kolonoskopi, bilgisayarlı tomografi ve kan tetkikleri (lökosit sayımı, tümör markerları, vb.) istenilir.

Bristol dışkı şekli sınıflaması
Tip 1: katı ve ayrık misket şeklinde yuvarlaklar
Tip 2: sosis şeklinde dışkı
Tip 3: üzerinde çatlaklar olan sosis şeklinde dışkı
Tip 4: düz ve yumuşak dışkı
Tip 5: yumuşak ve birbirinden ayrık küçük toplar
Tip 6: çamur gibi küçük tanelerden oluşan dışkı
Tip 7: hiç katı kısmı olmayan su gibi dışkı

Prof. Dr. Korhan TAVİLOĞLU
Proktoloji Uzmanı

Kaynaklar

1. Sandler RS, Peery AF. Rethinking what we know about hemorrhoids. Clinical Gastroenterology and Hepatology 2019; 17:8-15.
2. Rafiei R, Bayat A, Taheri M, et al. Defecographic findings in patients with severe idiopathic chronic constipation. Korean J Gastroenterol 2017; 70 (1): 39-43.
3. Ghoshal UC. Chronic constipation in Rome IV era: The Indian perspective. Indian J Gastroenterol 2017; 36 (3): 163-173.
4. Al-Mozany N, Wright C, O’Grady G, et al. Barriers to the management of obstructed defaecation according to colorectal surgeons. Colorectal Dis 2017; 19 (7): 649-655.
5. Verma A, Misra A, Ghoshal UC. Effect of biofeedback therapy on anorectal physiological parameters among patients with fecal evacuation disorder. Indian J Gastroenterol 2017; 36 (2): 99-104.
6. Madbouly KM, Abbas KS, Emanuel E. Bilateral posterior tibial nerve stimulation in the treatment of rectal evacuation disorder: A preliminary report. Dis Colon Rectum 2017; 60 (3): 311-317.

Sayfa içeriği sadece bilgilendirme amaçlıdır, tanı ve tedavi için mutlaka doktorunuza başvurunuz.